4.2
Μάιος / Αύγουστος 2020
Επικαιρότητα
Αρχαιολογικά Νέα
Διαλέξεις - Σεμινάρια
Βιβλία - Περιοδικά
Μουσεία - Εκθέσεις
Βραβεύσεις - Διακρίσεις
Συνέδρια - Συμπόσια
Ενάλια
Συνέντευξη
Θέματα Αρχαιολογίας
Τα Θέματα Αρχαιολογίας (themata-archaiologias.gr / themes-in-Archaeology.gr) είναι ένα τετραμηνιαίο, μη κερδοσκοπικό περιοδικό που έχει ως αποκλειστικό σκοπό να συμβάλει στην έγκυρη και επιστημονικώς αποδεκτή διάδοση και οικειοποίηση από το ευρύ αναγνωστικό κοινό του τρόπου σκέψης και των κατακτήσεων της Αρχαιολογίας και της Ιστορίας της Τέχνης.
Σε κάθε τεύχος παρουσιάζονται:
- Αρχαιολογικά νέα από τη μητροπολιτική Ελλάδα και τον ευρύτερο χώρο όπου άνθησε κατά το παρελθόν ο Ελληνισμός
- Πρωτότυπες αρχαιολογικές έρευνες και ανακοινώσεις
- Επισκόπηση εκθέσεων σε ελληνικά μουσεία καθώς και σε μουσεία του εξωτερικού με θεματικές ελληνικού ενδιαφέροντος
- Σημαντικές προσωπικότητες της Ελληνικής Αρχαιολογίας
- Παρουσιάσεις βιβλίων και περιοδικών από τον χώρο της Αρχαιολογίας και της Ιστορίας της Τέχνης
Αρχαιολογικά Νέα
Ελληνο-Ελβετικές ανασκαφές στο ιερό της Αμαρυσίας Αρτέμιδος στην Αμάρυνθο
Υστεροαρχαϊκός ναός εντοπίστηκε σε κεντρικό σημείο του ιερού της Αμαρυσίας Αρτέμιδος, κατά την φετινή ανασκαφική περίοδο (20/7-/2020 - 28/8/2020) στο πλαίσιο του πενταετούς προγράμματος (2020-2024) αρχαιολογικής έρευνας.
Ενάλια
Μέντωρ
Αποτελέσματα της υποβρύχιας αρχαιολογικής έρευνας 2020 στο ιστορικό ναυάγιο
Στο διάστημα 4/9/20 έως 21/9/20 διενεργήθηκε η συστηματική υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων στο ιστορικό ναυάγιο ΜΕΝΤΩΡ στα Κύθηρα. Κατά τη φετινή υποβρύχια ανασκαφική έρευνα, συνεχίσθηκε η διερεύνηση και ανασκαφή της τομής που είχε ήδη αρχίσει το 2019, στο δυτικό όριο του σωζόμενου σκαριού του πλοίου. Στον χώρο της τομής εντοπίσθηκαν πολλά ξύλα, τόσο από το πέτσωμα του πλοίου, όσο και τμήματα νομέων. Τα τμήματα αυτά ήταν διάσπαρτα και χωρίς συγκεκριμένη διάταξη, που μαρτυρούν τη γενικότερη καταστροφή που συνετελέσθη στον χώρο του ναυαγίου κατά τη βύθισή του, όσο και κατά τις μετέπειτα διεργασίες ναυαγιαιρεσίας.
Κάσος
Αποτελέσματα της Ενάλιας Αρχαιολογικής Έρευνας κατά το 2020
Σημαντικά αρχαιολογικά τεκμήρια περιλαμβάνονται στα νέα ευρήματα της δεύτερης υποβρύχιας ερευνητικής αποστολής στον θαλάσσιο χώρο της νήσου Κάσου, η οποία πραγματοποιήθηκε από την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών. Το πλέον αξιόλογο εύρημα αποτελεί ναυάγιο της Ρωμαϊκής εποχής, το φορτίο του οποίου είναι μεικτό και απαρτίζεται από αμφορείς ελαίου από την Ισπανία (1ος-3ος αι. μ.Χ.) και την Τυνησία (2ος-3ος αι. μ.Χ.). Με βάση την κεραμική, το ναυάγιο μπορεί να χρονολογηθεί μεταξύ του 2ου και 3ου αιώνα μ.Χ.
Μουσεία - Εκθέσεις
«Ο άνθρωπος πλάθει τον άνθρωπο»
Διπλή βράβευση για βίντεο του Διαχρονικού Μουσείου Λάρισας
45 χρόνια ΕΣΜΑ. 45 χρόνια ΕΡΓΑ
Επετειακές ψηφιακές δράσεις της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης
Αρχαιολατρία και Φιλελληνισμός - Συλλογή Θανάση και Μαρίνας Μαρτίνου
στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Μέγαρο Σταθάτου)
Πολιτιστική Κληρονομιά
Διαμαρτυρία των αρχαιολόγων Δωδεκανήσου για την απόσπαση του νεολιθικού κτηριακού συγκροτήματος στο Γυαλί της Νισύρου
Έλληνας αρχαιολόγος εντόπισε λεηλατημένο ελληνικό αγγείο σε ολλανδικό μουσείο
Η μετακίνηση των ιστορικών cache-pot από το κτήριο του Διευθυντηρίου
Οι τοποθετήσεις του ΣΕΑ στη συνεδρίαση του ΚΑΣ για τη δυτική πρόσβαση της Ακρόπολης
Αποκαθίσταται η δυτική πρόσβαση της Ακρόπολης
Robert G. Ousterhout
«Προτείνω οι αρχαιότητες του Σταθμού Βενιζέλου να παραμείνουν επί τόπου, καθώς η πρόταση διάλυσης και μετεγκατάστασης τους είναι αντίθετη με τον κώδικα επιστημονικής ηθικής»
Αveril Cameron
«Είναι ζωτικής σημασίας τα ευρήματα αυτά να διατηρηθούν επιτόπου, όπως συνέβη με υποδειγματικό τρόπο σε αντίστοιχα αρχαιολογικά ευρήματα στην Αθήνα»
Παναγιώτης Βοκοτόπουλος
«Η προτεινομένη μεταφορά των αρχαιοτήτων του Σταθμού Βενιζέλου θα επιφέρει οριστική απώλεια της αυθεντικότητός τους και θα υποβαθμίσει ένα μοναδικό μνημειακό σύνολο»
Hermann Parzinger
«Ένα τμήμα αστικού ιστού, όπως οι αρχαιότητες του σταθμού Βενιζέλου, αντιπροσωπεύει το κατεξοχήν ακίνητο, αμετακίνητο, μνημείο»
Μαρία Μαυρουδή
«Είναι έγκλημα να μετακινηθούν τα ευρήματα, διότι ακόμη και με την υπόσχεση ότι θα επανατοποθετηθούν, αποκλείεται να μείνουν τα ίδια ...»
John Haldon
«Δεν μπορούμε να περιμένουμε να διατηρήσουμε την πολιτιστική μας κληρονομιά εάν δεν είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε κάποιο κόστος για τον σκοπό αυτό»
Jean-Pierre Sodini
«Η μεταφορά τους εκτός τόπου δεν θα έχει την ίδια γοητεία για τους επισκέπτες και θα τους στερήσει την εντύπωση της συνέχειας και της αυθεντικότητας»
Dimitri Angelov
«Ελπίζω με όλη μου την καρδιά ότι η Θεσσαλονίκη δεν θα χάσει την ευκαιρία να διατηρήσει και να αναδείξει για τις επόμενες γενεές την καρδιά της αρχαίας πόλης στην αυθεντική της τοποθεσία»
Young Richard Kim
«Υπάρχουν κάποιες τοποθεσίες που διασώζουν μοναδικά μια “φωτογραφία” της παλιάς ζωής της πόλης και των κατοίκων της, και αυτές πρέπει να σώζονται με κάθε κόστος κατά χώραν...»
Συνέντευξη
Αδαμάντιος Σάμψων
Ο γνωστός Αρχαιολόγος μιλά στα Θέματα Αρχαιολογίας
Ο Αδαμάντιος Σάμψων, αρχαιολόγος και σπηλαιολόγος, διενήργησε ως επικεφαλής ή διευθυντής αρχαιολογικές έρευνες ή ανασκαφές, διαφόρων προϊστορικών ή ιστορικών περιόδων, σε υπαίθριες θέσεις ή σπήλαια στην Εύβοια (Χαλκίδα, Ερέτρια, Κύμη, Αλιβέρι, Κέρυνθος, κ.α.), στη Θήβα, στα Δωδεκάνησα (Ρόδος, Τήλος, Αλιμνιά, Λέρος, Γυαλί, Κάρπαθος), στην Πελοπόννησο (Σπηλιά του Νέστορα, Καστριά Καλαβρύτων). Διετέλεσε καθηγητής στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και δίδασκε Προϊστορική Αρχαιολογία της Μεσογείου και Αρχαιολογία της Προκολομβιανής Αμερικής και της Ασίας. Ειδικεύεται στη μελέτη της Μεσολιθικής και Νεολιθικής Περιόδου έχοντας δημοσιεύσει πλήθος άρθρων και βιβλίων.
Συνέδρια - Συμπόσια - Αρχαιολογικό Έργο
Εθνικά Κινήματα και Φιλελληνισμός – Διεθνές Διαδικτυακό Συνέδριο
ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ – Το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών διοργανώνει, στο διάστημα 4-6 Φεβρουαρίου 2021, Διεθνές Διαδικτυακό Συνέδριο με θέμα: «Εθνικά Κινήματα και Φιλελληνισμός». Οργάνωση: Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού...
Γ Διεθνής Επιστημονική Συνάντηση «Το Αρχαιολογικό Έργο στην Πελοπόννησο» (ΑΕΠΕΛ3)
ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Η Γ΄ Διεθνής Επιστημονική Συνάντηση «Το Αρχαιολογικό Έργο στην Πελοπόννησο» (ΑΕΠΕΛ3), που διοργανώνει το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Διαχείρισης Πολιτισμικών Αγαθών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, θα πραγματοποιηθεί διαδικτυακά και, εφόσον οι...
7ο Βαλκανικό Συμπόσιο Αρχαιομετρίας 2020
Η Ελλάδα θα είναι η χώρα που θα φιλοξενήσει φέτος το 7ο Βαλκανικό Συμπόσιο Αρχαιομετρίας- 7th BSA 2020, που διοργανώνεται κάθε δύο χρόνια σε διαφορετική χώρα των Βαλκανίων και συγκεντρώνει την προσοχή διακεκριμένων επιστημόνων υψηλής εξειδίκευσης, από όλη τη Βαλκανική...
Διαλέξεις - Σεμινάρια
Sarapeion A, B or C? The Cultural Biography of a Private Sanctuary at Delos – Διαδικτυακό Σεμινάριο
ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ - Η επόμενη διάλεξη του φετινού Νομισματικού σεμιναρίου «Νομισματικές Συναντήσεις» του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών του ΕΙΕ, θα πραγματοποιηθεί στις 8 Φεβρουαρίου 2021 (18:00), με θέμα Sarapeion A, B or C? The Cultural Biography of a Private...
Ελευσινιακοί δακτύλιοι. Εικονογραφικές και αρχαιολογικές παρατηρήσεις
ΕΘΝΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ - Στο πλαίσιο των σεμιναρίων του Τομέα Ελληνικής και Ρωμαϊκής Αρχαιότητας του Ινστιτούτου Ιστορικών Ερευνών, θα δοθεί διαδικτυακά, την Τετάρτη, 27 Ιανουαρίου 2021 (ώρα 17:00), σεμιναριακή διάλεξη της Χριστίνας Μητσοπούλου, Μέλους Διδακτικού...
Αρχαιολογία της Μεγάλης Ελλάδας και αποικισμός. Πόλεις και χώρες στην αρχαία Λευκανία
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΝΙΚΟΠΟΛΗΣ - Την Παρασκευή, 23 Οκτωβρίου 2020 (ώρα 19:00), θα πραγματοποιηθεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Νικόπολης εκδήλωση αφιερωμένη στη Μεγάλη Ελλάδα (νότια Ιταλία) και τον αποικισμό. Ο Δημήτρης Ρουμπής, Αρχαιολόγος και Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο...
Δημοπρασίες
Οίκος Βέργος
Δημοπράτηση σπάνιων χειρόγραφων και εγγράφων
Στις 17 Δεκεμβρίου 2020 δημοπρατήθηκαν από τον Οίκο Βέργο, ανάμεσα σε άλλα, σημαντικά και σπάνια χειρόγραφα και έγγραφα, με απεικονίσεις αρχαιοτήτων σε ακουατίντες επιχρωματισμένες με το χέρι ή χαραγμένες, οξυγραφίες, λιθογραφίες και φωτογραφίες. Ανάμεσά τους ξεχώρισαν απόψεις της Ελλάδας κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γενικές απόψεις της Αθήνας κατά τα προεπαναστατικά και μετα-επαναστατικά χρόνια, πανόραμα της Αθήνας, φωτογραφίες από τις ανασκαφές στην Ακρόπολη των Μυκηνών και της Αθήνας, όψεις αρχαιοτήτων της Αθήνας κατά τα τέλη του 19ου αιώνα.
Ιστορία της Αρχαιολογίας
Carl William Blegen
Μια ζωή σαν σενάριο κινηματογραφικής ταινίας
Ο Αμερικανός φιλέλληνας Carl William Blegen, από τους σημαντικότερους αρχαιολόγους του 20ού αιώνα, συνδέθηκε με πολλούς τρόπους με την Ελλάδα, η οποία του χρωστά την ανακάλυψη όχι μόνο ενός εκ των πιο καλοδιατηρημένων μυκηναϊκών μνημείων, αλλά και εκατοντάδων πινακίδων Γραμμικής Β. Από τη δεκαετία του 1930 έως τη δεκαετία του 1960, οι ανακαλύψεις του αρχαιολόγου Carl Blegen έγιναν πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο. Ηγήθηκε επτά ετήσιων αποστολών στην Τροία, ξεκινώντας το 1932. Το 1939, ανακάλυψε το Ανάκτορο της Εποχής του Χαλκού στον Άνω Εγκλιανό στη ΝΔ Μεσσηνία, που ήταν το κέντρο του Μυκηναϊκού Βασιλείου της Πύλου, ενός από τα αρχαιότερα βασίλεια της Ελλάδας και της Ευρώπης. Οι ανακαλύψεις του Blegen στην Τροία και την Πύλο παραμένουν δύο από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ού αιώνα στον χώρο της Ελληνικής Προϊστορίας.
Michael Ventris
Ο Michael Ventris, Βρετανός αρχιτέκτονας, γοητευτικός, μετριόφρων και με αξιοθαύμαστη πνευματική δύναμη, οδηγήθηκε στις γραφές του Αιγαίου από έμφυτη κλίση αλλά και συνεπαρμένος από την αίγλη και το μυστήριο των μεγάλων κρητικών ανακαλύψεων του Sir Arthur Evans, φέρνοντας την ιστορία τής Ελληνικής Γλώσσας από τον 8ο στον 15ο αι. π.Χ.
Αρχαιότητα και Τέχνη
Lawrence Durrell
Ο ελληνικός κόσμος στη φύση ενός αμφιλεγόμενου συγγραφέα
«Συγχωνεύτηκα με τους Έλληνες... Ανεξίτηλα σφραγίστηκα με την Ελλάδα, αρχαία και νέα. Φαίνεται στα ποιήματά μου ... Προτού με καταλάβετε πρέπει να εκτιμήσετε την Ελλάδα». Ακολουθώντας τα βήματα του στενού του φίλου, George Curwen Wilkinson, ο Lawrence Durrell έφθασε στην Κέρκυρα τον Μάρτιο του 1935, για να διαπιστώσει ότι το νησί ήταν «ακριβώς αυτό που έψαχνε και κάτι παραπάνω», σύμφωνα με το γράμμα του φίλου του, που τον καλούσε να τον συναντήσει εκεί. Ωστόσο, ο George Curwen, όπως αποκαλύφθηκε πολλά χρόνια αργότερα, είχε ενταχθεί στις τάξεις του Σώματος Ειδικών Επιχειρήσεων του Βρετανικού Υπουργείου Στρατιωτικών, έχοντας δώσει όρκο σιωπής ότι ποτέ του δεν θα αποκαλύψει σε κανέναν τις δραστηριότητές του ως Βρετανός πράκτορας.
Νεκρολογίες
Sinclair Hood
Μια κορυφαία προσωπικότητα της Προϊστορικής Αρχαιολογίας
Ο Σινκλέρ Χουντ (Martin Sinclair Frankland Hood), σπουδαίος Βρετανός αρχαιολόγος και ακαδημαϊκός, είχε επιδείξει πλούσιο ερευνητικό και συγγραφικό έργο, ενώ όσον αφορά στη χώρα μας είχε διατελέσει διευθυντής της Βρετανικής Σχολής Αθηνών και είχε συμμετάσχει σε σπουδαίες ανασκαφές στην Κνωσό και στη Χίο.
Ελένη Ζάχου
Την βαθιά θλίψη της εξέφρασε η ΕΦΑ Φθιώτιδας και Ευρυτανίας για την ξαφνική απώλεια της αρχαιολόγου
Προηγούμενα Τεύχη
Ιαν / Απρ 2020 [4.1]
Σεπ / Δεκ 2019 [3.3]
Μάι / Αύγ 2019 [3.2]
Ιαν / Απρ 2019 [3.1]
Σεπ / Δεκ 2018 [2.3]
Μάι / Αύγ 2018 [2.2]
Ιαν / Απρ 2018 [2.1]
Σεπ / Δεκ 2017 [1.3]
Μάι / Αύγ 2017 [1.2]
Ιαν / Απρ 2017 [1.1]